Młotek jest jednym z najbardziej podstawowych narzędzi znanych ludzkości. Praktycznie każdy z nas posługiwał się nim przynajmniej kilka razy w życiu. Równocześnie często nie zdajemy sobie sprawy z tego, że istnieje wiele rodzajów młotków, które mogą być przeznaczone do zupełnie odmiennych zadań.
Zadania i budowa typowego młotka
Młotek z pozoru jest bardzo prostym narzędziem. Faktem jest, że stanowi on właściwie podstawowy element wyposażenia przy różnych pracach ręcznych, jest zatem niezastąpiony w bardzo wielu sytuacjach. Dzięki nowoczesnej technologii udało się jednak stworzyć wiele bardziej zaawansowanych rodzajów młotków, wyposażonych w napęd elektryczny oraz mnóstwo dodatkowych funkcji. Przykładem są tu młotowiertarki czy młoty pneumatyczne, wykorzystywane w bardziej skomplikowanych już pracach.
Młotek może służyć do kilku czynności. Pozwala na rozbijanie na mniejsze kawałki twardszych materiałów. Można dzięki niemu łączyć również ze sobą poszczególne elementy, wbijając za jego pomocą gwoździe. Dobijając i dopasowując za jego pomocą elementy konstrukcji, wzmacniamy jej trwałość. Młotki dostępne są w różnych typach, zatem lista ich zastosowań jest znacznie dłuższa. Mogą służyć do wielu innych prac, nie tylko tych związanych z "majsterkowaniem".
Młotek to dość stare narzędzie, znane od całych wieków. Co ciekawe, sama jego struktura niewiele zmieniła się przez cały ten czas. Oczywiście, dziś stosuje się już znacznie inne materiały i technologie do produkcji młotków. Dwa podstawowe elementy tego narzędzia to trzonek oraz główka. Muszą one być połączone ze sobą w bardzo trwały i mocny sposób, bowiem w przeciwnym wypadku przy cięższej pracy mogłyby od siebie odpaść. Główka ma zwykle dwie różne końcówki. Jedna z nich, zakończona płasko, nazywa się obuchem. Druga, bardziej ścięta to rąb.
Jakie są rodzaje młotków?
Młotki można podzielić na różne rodzaje, w zależności od przyjętych kryteriów.
Dzieląc młotki w zależności od wielkości i ciężaru, można otrzymać bardzo wiele ich typów. Zacznijmy od młotków ręcznych, które są dostępne w najróżniejszych ciężarach – te niewielkie ważą kilka dekagramów, największe dochodzą nawet do 20 kg. Do zwykłych prac w zupełności wystarcza młotek ważący od 0,5 do 2 kg. Taką wagę uznaje się za najbardziej optymalną i najwygodniejszą dla przeciętnego użytkownika. Można korzystać z nieco cięższych młotków, kiedy wymaga tego charakterystyka wykonywanej pracy. Dla przeciętnego użytkownika na dłuższą metę jest to jednak zbyt męczące.
Istnieje też wiele rodzajów uchwytów. Jest to bardzo ważny element każdego młotka, który ma ogromny wpływ na wygodę użytkowania. Nieodpowiedni chwyt sprawia, że praca z narzędziem szybko staje się męcząca i może powodować ból w ręce. Najbardziej podstawowym rozwiązaniem jest tu uchwyt drewniany. Trzeba jednak wybrać odpowiedni rodzaj drewna, który jest w stanie przyjmować się siebie wibracje w czasie uderzeń. Popularnie stosuje się też uchwyt z włókna szklanego, które jest mocne i wytrzymałe. Innym rozwiązaniem jest uchwyt ze stali.
Młotki dostępne są również z różnymi główkami. Różnią się one zarówno swoim kształtem jak i materiałem, z którego zostały wykonane.
Młotek drewniany
Główki młotków mogą być wykonywane z drewna lub niektórych tworzyw. Są wówczas najlepsze do pracy z nieco mniej twardymi materiałami. W przypadku bardziej wymagających materiałów stosuje się młotki z gumowymi główkami. Zapewniają one większą precyzję uderzeń.
Młotki mogą być również dzielone ze względu na ich zastosowanie.
Młotek ciesielski
Trzonek w takim młotku jest zazwyczaj wykonany z drewna lub tworzyw sztucznych. Główka jest stalowa. Jeden koniec główki posiada charakterystyczne zęby, co znacznie zwiększa funkcjonalność tego narzędzia. Można nim nie tylko wbijać gwoździe, ale także wyjmować je z drewna.
Młotek stolarski
Narzędzie służące głównie do podbijania innych elementów wyposażenia, jak dłuto czy przecinak. Mają zwykle główkę drewnianą, wykonywaną z twardych rodzajów drewna.
Młotek murarski
Taki młotek jest zwykle dość duży. Może mieć różny kształt, bowiem wykorzystuje się go odmiennych czynności. Mogą służyć nie tylko do wbijania gwoździ, ale także rozbijania cegieł czy tynków. Sprawia to, że muszą być dość ciężkie i wytrzymałe, pracują bowiem z twardymi materiałami.
Młotek ślusarski
Młotek taki może być nieco mniejszy i posiadać dość tradycyjny kształt. Istnieją jednak znacznie większe młotki ślusarskie, osiągające wagę 10 kg. Służą wówczas przy wyburzeniach.
Młotek blacharski
Jak sama nazwa wskazuje, taki młotek pracuje głównie z blachą. Służy do jej gięcia, podbijania i modelowania. Główka jest tu zwykle wykonana z gumy, drewna lub tworzyw sztucznych. Młotek taki jest dość lekki i praktyczny.
Młotek kamieniarski
Ze względu na swoje przeznaczenie, młotki kamieniarskie są zwykle duże i ciężkie. Ważą do 10 kg i posiadają twarde główki z obu stron zakończone obuchami. Wykorzystuje się je przy rozbijaniu kamieni, betonu czy bruku.
Młotek brukarski
Posiada główkę gumową lub metalową z gumowymi nakładkami. Główka z obu stron jest zakończona obuchami. Główne zastosowanie to dobijanie płyt chodnikowych i kostki brukowej.
Młoto – klin
Posiadają długi trzonek, a ich główka jest ostro zakończona. Służą do rozbijania większych kawałków drewna.
Drewniany młotek rzeźbiarza
Młotki takie są dość niewielkie i lekkie, muszą bowiem umożliwiać bardzo precyzyjne uderzenia. Podbija się nimi dłuto i inne narzędzia rzeźbiarskie.
Jaki młotek wybrać?
Wybór jest zatem bardzo szeroki. Kupując młotek trzeba wiedzieć, czego w ogóle się potrzebuje i jakie prace będziemy wykonywali tym narzędziem. Najlepiej jest kupić od razu kilka podstawowych rodzajów młotków, aby w razie czego mieć je zawsze pod ręką. Zobacz też regały metalowe w warsztacie majsterkowicza.
